Op en neer naar Londen duurt korter dan een gemiddelde treinreis in Nederland. Wel twee keer door een detectiepoortje. En dat maakt van mij een probleem, want ik heb één kunstknie, gevolg van sportbeoefening. De gang van zaken is bekend: eerst leg je je jas en je colbert in een bak op een lopende band. Daarover heen strooi je al het gevoelig materiaal dat je bij je hebt, telefoon, sleutels, muntstukken. En daarna ga je door het detectiepoortje. Ik wéét dat het alarm dadelijk lawaai gaat maken en probeer een uiterst vriendelijke, ja onschuldige uitstraling op te bouwen.
Waar ik het las of hoorde, weet ik niet meer, maar ik geloof dat we `kids’ een lelijk woord vinden. Ben ik blij om. Getuigt van goede smaak. Er is een rijtje van woorden waarmee we moeite hebben. `Papadag’ staat er, meen ik, ook op. Graag. `Papadag’ is heel erg. Nog erger dan `kids’. Ook minder kwalijk, eerlijk gezegd. Als je niet beter wist, zou je kunnen denken dat `papadag’ grappig bedoeld is, maar dat is het niet. Mensen die het over `papadag’ hebben, zijn zo ernstig dat je er een beetje bleek van wordt. Die vinden `papadag’ een prima woord.
Er is een apparaatje uitgevonden dat een manier van spieken kan voorkomen. Als je examen doet en even naar de wc moet en daar met je mobieltje op het internet gaat of een slimme kennis belt, heeft het apparaatje dat in de gaten. Op de universiteit van Maastricht wordt het binnenkort in gebruik genomen. Ik hoef gelukkig geen examens meer te doen, maar toen dat nog wel het geval was, mochten we volgens mij niet naar de wc. Je moest de boel gewoon maar laten lopen. Blijkbaar is dat veranderd.
Over een week of twee wordt bekendgemaakt wat hét woord van 2013 is. We mogen stemmen. En dat doe ik niet, terwijl ik toch zeer met woorden in de weer ben. Ik weet ook hoe het komt: ik vind de tien woorden waaruit we mogen kiezen, allemaal lelijk. Behalve `koningslied’, maar ja, dat woord is behoorlijk bedorven omdat het lied niet gelukt was, om het maar eens mild te zeggen. Gek dat ik niet meer weet hoe het klonk en ook niet meer welke rare zin er ook alweer in stond. Het hele lied was nogal gezwollen, maar een zin spande de kroon.
Eerder deze week dreef een vreemd virus me autoritair naar bed. Verzet was zinloos. Ik was zelfs te brak om te lezen. Daarom keek ik televisie, wat ik niet vaak doe. Ik heb het niet over het nieuws en actualiteiten programma’s want daar kijk ik wel naar, maar over alles wat er tussendoor wordt vertoond. En dan vooral de programma’s waarin meningen en belevingen en plannen over elkaar heen tuimelen. Vanuit mij ziekbed stelde ik vast dat ik het meeste inderdaad net zo goed kon overslaan, maar nam me voor eens na te gaan wat ik onthouden had als ik weer beter was.
Als iemand een zin uitspreekt waarin de woorden `een bord met spaghetti’ voorkomen, klinkt in mijn hoofd onmiddellijk een lied dat Rijk de Gooyer erg lang geleden zong, met een kinderkoor. Het begint zo: `Een bord met spaghetti en daar bovenop lag een gehaktbal, maar oh, wat een strop, want toen ik moest niezen, voor ik ‘m verslond, vloog hij door de luchtdruk van mijn bord op de grond.’ (Fijn: verslond!) Je hebt grote kwesties en kleine kwesties, soms is het verfrissend ook de kleine volle aandacht te geven.
Vroeger was heus niet alles beter. Gelukkig spreek ik ook steeds minder vaak mensen die dat beweren. Misschien sommige omgangsvormen, maar ook dat weet ik niet eens zeker. Waarom ik hierover nadacht heeft echt een ontzettend schrale aanleiding. Ik passeer een café en achter de ruit staat een bord met daarop `Oma’s erwtensoep’. Met een uitroepteken. Ik ben niet zo van de erwtensoep, maar stel dat ik dat wel was, zou ik dan grote trek krijgen door de informatie dat oma er iets mee te maken heeft? Dacht het niet. Welke oma trouwens?
Volgende week is er op televisie een spotje te zien van de PKN, de Protestante Kerk in Nederland, een organisatie die ik niet kende, maar waarvan me het bestaan me niet verbaast. Daarin roept de fractieleider van het CDA, Sybrand Buma, ons op om met Kerstmis naar de kerk te gaan. De heer Buma zit aan een feestelijk gedekte tafel met jonge mensen, het is het einde van de maaltijd en dan zegt hij het dus: met Kerstmis naar de kerk. Veel mensen doen dat ook. Nu misschien nog wel meer omdat de heer Buma het zegt.
De broer, Marten Fortuyn, zegt: `Straks wordt een halvegare, een einzelgänger en een narcist met asperger op de bevolking losgelaten.’ Voordat hij Pim vermoordde moet hij dat ook zijn geweest, denk ik, maar toen hadden wij er als bevolking geen last van. Ik merk dat ik zo weinig van Volkert van der G. afweet. Waarom hij tot zijn misdaad kwam bijvoorbeeld. Misschien was dat destijds bekend, maar ik ben het vergeten. Wat hij deed in het dagelijks leven. Iets met de natuur, geloof ik. Wel denk ik na over wat straf met mensen doet of kan doen. Straf heeft een bedoeling.
Het was een groot voorrecht, in 2002 mocht ik Nelson Mandela van een beetje dichtbij meemaken. Niet gesproken, ook geen hand gegeven, van een afstandje. In Carré waar hij het middelpunt was van een feestelijke middag. Ook was er de man die hem op Robbeneiland bewaakte. Die hoorde ook bij het feest. Wat me aan Mandela vooral opviel, was zijn bescheidenheid. Natuurlijk wist hij dat hij van onze tijd een betere tijd had gemaakt, maar ik denk dat hij zeer besefte dat iets van zijn grote kracht ook zachtmoedigheid was. Daar hoorde die bescheidenheid bij.
