Soms is er de vraag of je iets over wilt doen. In je leven, bedoel ik. Nee, denk ik dan meteen. En nog een keer: nee. Terwijl ik dat nu opnieuw denk, voel ik dat het iets te ongenuanceerd is. Er waren zéér gelukkige momenten, zéér gelukkige periodes, ik wil er best naar terug, maar toch kan er nooit iets opnieuw gebeuren zoals het was. Net zoals je nooit moet terugkeren naar de mooiste plek in de wereld die je kent. Die is er nog wel, maar jij bent anders, want je bent er al geweest.
Heel veel hoeft er niet te blijven, maar zodra iemand het heeft over `wegdoen’, ben ik toch een beetje op mijn hoede. Wegdoen vind ik nogal iets. “Deze week ga ik een heleboel boeken wegdoen,” hoor ik een vriend zeggen. Snap ik, is ook nodig, maar toch. Komt door het woord `wegdoen’. Wég is in de meeste gevallen onherroepelijk. “Hema doet eigen bakkerijen weg” lees ik. Het gaat dan om gebak. Ik eet het zelden, ook geen tompouce, maar ik zie het wel altijd staan als ik ga bij de Hema ga afrekenen. Vind ik een geruststellend tafereel, dat gebak onder die glazen plaat.
Zaterdagavond speelde ik een rol op een bonte literaire avond, veel publiek, levendige sfeer. In de pauze sta ik met een van de organisatoren te praten als ik een man met een luier om zie. Hij drinkt een pilsje. Jaar of veertig. Blote benen, witte sokken, witte gymschoenen en een geel T-shirt. En een rugzakje om. Maar het is vooral die luier. Ik denk aan een vrijgezellenavond, evenementen die niet het beste in ons losmaken. Een vrouw in gewone kleren vergezelt hem. Ik schrijf nu wel gewone kleren, maar wat zijn dat, gewone kleren?
Vergeten hoe ze heten: betaalpalen? In de supermarkt, bedoel ik. Dus niet aan de kassa betalen, maar geheel contactloos. In de supermarkt om de hoek is deze manier van doen een maand of vier gangbaar, maar gelukkig staat er nog steeds een caissière bij die geen caissière meer is: ze houdt vriendelijk toezicht en geeft indien nodig adviezen. Dus als je ineens last heb van de contactloosheid kun je toch contact maken, maar dan wel met een duidelijke vraag.
Soms besef je niet dat iets echt bedácht is. Kom erop nu ik lees dat vorige week op hoge leeftijd Dan Robbins overleed. Hij bedacht tekeningen met genummerde vakjes. Bij ieder nummer hoorde een kleur. Zo kon je dan een schilderij maken. Dan hoefde je zelf niet na te denken. Deze invulschilderijen waren populair. Of ze het nog zijn, weet ik niet. In mijn omgeving zie ik ze niet.
Wat ik jammer vind is dat iets van belang al zo ruim van tevoren wordt aangekondigd. Ik heb het niet over grote gebeurtenissen in de grote wereld, maar wat in de media valt te beleven. Een onthullende documentaire wordt voor uitzending in minstens twee praatprogramma’s behandeld. Ik noem maar wat. Zelf hecht ik eraan vól verrast te worden. Dan heeft de verrassing ook meer zeggingskracht.
Dagelijks zijn er geuren die herinneringen oproepen. Een verflucht die ik moeilijk kan omschrijven en ik denk meteen aan het huis van mijn grootouders, een nieuw huis aan de rand van een bos. Of de geur van verse koffie en gebakken eieren: het is zomer, we staan op het punt naar een verre vakantiebestemming te rijden, de auto is ingepakt, we lopen te popelen, nog snel iets eten. Het is nooit een geur die je kunt opzoeken, ineens is die er, je wordt er door overvallen, haast altijd aangenaam.
In mijn opvoeding ging het niet over geld. Niet dat er bij ons thuis veel te veel was (ook niet veel te weinig), maar mijn ouders hadden geen zin er verstandig mee om te gaan. Ze wisten, geloof ik, ook niet hoe. Het een heeft natuurlijk met het ander te maken. Ik heb het van hen overgenomen. Soms krijg ik een financieel advies (“Zou je niet eens…”), maar ik kan de concentratie niet opbrengen daar scherp naar te luisteren.
Misschien teken aan de wand, maar van een eindtoets op de lagere school herinner ik me niets. Die moet weer belangrijker worden bij het middelbaar schooladvies. Blijkbaar was die een tijdje niet belangrijk.
In de supermarkt lukt het nauwelijks met een grote boog om van alles heen te lopen, je moet overal over nadenken, met je neus er bovenop. Niets moet natuurlijk, het ligt aan mij.
